Son dönemde uygulanan vergi politikalarının birinci muhatabı Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Bloomberg HT'de önemli açıklamalar yaptı. Şimşek, kripto paralardan elde edilen kazançlara vergi geleceğini söylerken, asgari ücretin düşük olmadığını söyledi ve "Hiçbir çalışanımızı enflasyona karşı ezdirmedik" ifadesini kullandı.
"EYT'NİN MALİYETİ 724 MİLYAR TL"
Küçümsemeyin, geçen sene muhalefetin popülist iteklemesi ile seçim sürecinde EYT hayata geçirildi. Bu sene yıllık maliyeti 724 milyar TL. Milli gelirin yüzde 2’sine yakın bir rakamdan bahsediyoruz.
AK Parti hükümetlerinde ortalama açık yüzde 4 olmuş. Biz bunu bu sene bunun altına çekmek istiyoruz. Önümüzdeki süreçte de yüzde 3’ün altına çekmek istiyoruz.
Gelecek sene bütçe açığını milli gelire oranla yüzde 3’ün altına çekeceğiz. Ancak daha kat edeceğimiz yol var.
"ŞİRKETLERİN KKM'DEKİ VERGİ AVANTAJI SONA ERİYOR"
Enflasyonun da cari açığın da ana kaynağı. Geçen sene Türkiye ikinci çeyrekte yüzde 4 büyüdü. Fakat bu büyüme denge itibarıyla sorun içeriyordu. Net ihracatın katkısı -10 puandı. Bu tür büyüme aşırı ısınma yarattı.
Bu sene net ihracatın etkisi pozitife geçti. Dış talep hala zayıf ancak biz ihracatı önceliklendirdik. İç talepte bir yumuşama oldu 10 puandan 4 puana geriledi. Kaliteli, dengeli bir büyüme var. Bu da aşırı ısınmanın önüne geçiyor.
KKM geçen sene zirvede 144 milyar dolara çıkmıştı şu anda 64 milyar dolara indi. 44 haftadır KKM’de kesintisiz düşüş var. Bu para politikasının çalışmasının etkinliğini azaltan bir faktördü. Biz bunu giderek sorun olmaktan çıkartıyoruz.
Bugünden itibaren şirketlerin KKM’deki vergi avantajı sona eriyor. Yine bireyler açısından KKM’den kazanılan faiz gelirleri de vergiye tabi olacak. Dolayısıyla buradan çıkış hızlanacak.
"DOĞRUDAN VERGİ GELİRLERİ DÜŞÜK"
OECD ülkelerinde toplanan tüm vergilerin milli gelire oranı %34. AB ortalaması yüzde 41’in üzerinde. Türkiye’de yüzde 20,8. En düşük vergi yüküne sahip ikinci ülkeyiz. OECD ülkeleri içerisinde.
Dolaylı vergilerin milli gelire oranı yüzde 9,1. AB’de bu oran 13,6. Sorun, doğrudan vergi gelirleri Türkiye’de düşük. Yani şirketlerden aldığımız vergiler.
Vatandaşımıza yeni bir vergi yükü getirmek değildir amacımız. Asgari ücreti vergiden istisna bizim hükümetimiz kıldı. Eskiden en düşük gelir vergisi dilimi yüzde 22’ydi. Bunu yüzde 15’e düşürdük. En düşük gelir vergisi oranı 35’ti bunu 40’a çıkarttı AK Parti hükümeti.
Geçen sene gelir gelmez kurumlar vergisini yüzde 20’den 25’e çıkarttık. Dolayısıyla kopartılan yaygaralar doğru değil.
Çok kazananları buradan uyarıyorum. Kayıt dışı çabalarının cezaları ağırlaşacak. Denetimleri sıklaştıracağız. Giderek daha çok algoritmaları ve yapay zekayı devreye alacağız.
Yurt dışı çıkış harcı uygun görülürse artırılır, deprem için kaynak olarak kullanılabilir.
KRİPTO PARALARA VERGİ
Enflasyonu ekim ayı hatta eylülde bile %40’lı seviyeye indirmeyi hedeflediklerini belirten Şimşek, kripto paralardan da bir sonraki pakette vergi alacaklarını ifade etti:
“Belki bu pakette değil ama bir sonraki pakette kripto paraları vergi kapsamına alacağız. Şu andaki vergi paketinde, sermaye kazançlarının vergilendirilmesi yok. Bunlar için ilave çalışma gerekiyor. Altını tekrar çiziyorum. Hiçbir alan kayıt dışı kalmayacak. Makul şekilde vergilendirilecektir. Vergilendirilmemiş alan kalmayacaktır”
Şimşek hem hisse senetleri borsaları hem de kripto para borsalarındaki işlemler üzerinden vergi alınması konusunda da çalışmalar yaptıklarını ancak buradaki sistemin robotlar üzerinden yürümesi nedeniyle de bunun kolay olmadığını belirtti.
"ENFLASYONA EZDİRMEDİK"
Vatandaşımızı enflasyona ezdirmedik ve ezdirmeyeceğiz. Asgari ücret AK Parti hükümetlerinde dolar bazında ciddi oranda arttı. Haziran 2024 itibariyle asgari ücret 524 dolar. Bu sene reel olarak asgari ücret artmış olacak.
Asgari ücret yılbaşında yüzde 49 arttı. İlk 6 ayda enflasyon yüzde 20’lerde olacak. Yıl sonunda enflasyon piyasanın beklediği gibi olsa bile yüzde 42-43’lerde olacak. Gelişmekte olan ülkelerde en yüksek asgari ücret bizde. Türkiye’de asgari ücret düşük değildir.