Modern insan çağının en değişilmez, alternatifsiz bir aracı internet oldu. Öyle ki internet kısa süreliğine bile gittiğinde hızlıca internet servis sağlayıcısını arayıp arıza kaydı oluşturabiliyoruz. Güneş fırtınaları ise interneti günlerce ve hatta haftalarca kesebilir. Hem de tüm dünyada.
GÜNEŞ FIRTINASI NEDİR?
1700’lü yıllardan beri güneşin verileri kayıt altına alınmaya başladı ve 'güneş döngüleri' hesaplandı. Buna göre, Güneş’teki elektrik yüklü parçacıkların sürekli hareket hâlinde olması bir manyetik alan ortaya çıkarır. Güneş’in manyetik kutupları her 11 yılda bir yer değiştirir. Buna güneş döngüsü denir. Güneş döngüsü, Güneş aktivitelerini etkiler. Örneğin Güneş lekeleri, güneş döngüsünün başında en az sayıdadır. Güneş döngüsünün ortasında Güneş lekelerinin sayısı maksimuma çıkar ve döngünün sonunda yine azalır.
Güneşin bu hareketleri düşünüldüğünde güneş aktiviteleri bazen artıyor, bazen azalıyor. Hatta bilim insanları güneş aktivitelerini en artış gösterdiği olaya ‘’solar maximum’’ adını vermektedirler. Güneş bu maximum seviyeye ise 11 yılda bir ulaşmaktadır.
1700’lü yıllardan beri güneşin bu aktiviteleri kayıt altına alınmaktadır. O dönemden bu yana tam 24 adet güneş döngüsü olayı kayıt edilmiştir. Bu güneş döngüsü içerisinde meydana gelen güneş fırtınası oranı da 88 yılda bir olarak tespit edilmiştir.
GÜNEŞ FIRTINASI NE ZAMAN?
Yeni bir araştırma, Güneş maksimumunun, beklenenenden daha erken bir şekilde 2024'ün başlarında yaşanacağını gösterdi. Bu tahmin, NASA'nın 2025 sonları için öngördüğü tahminle farklılık gösteriyor.
Hintli bir araştırma ekibi, IISER Kolkata Uzay Bilimleri Mükemmeliyet Merkezi'nden fizikçi Dr. Dibyendu Nandi liderliğinde, bu yeni tahmini ortaya attı.
İçinde bulunduğumuz güneş döngüsü, 2019 yılında başladı ve yaklaşık 2030 yılına kadar devam edecek. Bir araya gelerek takımadalara benzeyen 'güneş lekeleri', yıldızımızın manyetik alanındaki büyük değişikliklerden kaynaklanıyor.
GÜNEŞ LEKELERİ NEDİR?
Güneş’in yüzeyinde, manyetik alanın güçlü olduğu bölgelerde ortaya çıkan siyahlıklar Güneş lekesi olarak adlandırılır. Manyetik alandaki değişimlerle birlikte Güneş lekelerinin sayısı da artıp azalır.
TÜRKİYE'DE KUZEY IŞIKLARI
Geçtiğimiz günlerde hatırlayacağınız gibi Türkiye'nin birçok ilinde 'Kuzey Işıkları' görülmüştü. Bu olay da yine güneşteki aktivitenin artması nedeniyle ortaya çıkan bir durumdu.
Youtuber Barış Özcan'ın, fırtınaların ve aktivitelerin döngüsünü açıkladığı şu kapsamlı video birçok soruya cevap verir nitelikte.