İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen, “Avrupa Yakası’nın her geçen yıl artan doğal gaz talebine cevap verebilme kabiliyetini, yüzde 60 gibi ciddi oranda yükselttik” dedi. Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen “5. İstanbul İç Tesisat Buluşması’nın açılışında konuşan Dr. Özmen, göreve geldiklerinden bu yana, son 4 yılda artan İstanbul nüfusunun güvenli doğal gaz arzına olan ihtiyacına, kesintisiz olarak devam edebilmek için, özellikle İGDAŞ Ar-Ge Merkezi üzerinden birçok proje geliştirdiklerini kaydetti.
İGDAŞ Genel Müdürlüğü’nden yapılan yazılı açıklamaya göre, bu yıl 5.’si düzenlenen “Doğal gaz İstanbul İç Tesisat Buluşması”nda sektör temsilcilerinin stantları ile birlikte İGDAŞ standı da yer aldı. Organizasyonun açılış konuşmacılarından Dr. Özmen, İGDAŞ’ın 7 milyonun üzerinde abone sayısı ve 25 bin kilometrenin üzerinde hat uzunluğu ile Türkiye’nin en büyük doğal gaz dağıtım şirketi olduğunu anımsatarak, sözlerine şöyle devam etti:
“Bu büyüklükte bir şirketin ağır sorumlulukları var. Bunlar arasında İstanbul’a güvenli doğal gaz arzı sağlamayı kesintisiz olarak sürdürmek, en başta gelmekte. Son 4 yılda bu bilinçle İGDAŞ’ı, teknik akla önem veren bir gelecek vizyonu ile çağın gerektirdiği teknoloji ve inovatif yönetim stratejileriyle buluşturmak için, birçok projeyi hayata geçirdik. Burada özellikle, iki projeyi vurgulamak istiyorum.
İlki, ‘Esenyurt 1-2-3 RMS-A Çıkış Hatları Düzenlemesi ve Kapasite Artırımı’ çalışmasıdır. Başarıyla tamamladığımız bu proje ile hem güvenli işletme koşullarını sağlamış olduk hem de 1 milyon m3/h olan istasyon çıkış kapasitesini, yaklaşık 1,6 milyon m3/h seviyesine çıkararak, Avrupa Yakası’nın her geçen yıl artan doğal gaz talebine cevap verebilme kabiliyetini, yüzde 60 gibi ciddi oranda yükselttik.
2’inci önemli projemizse, ‘Esenyurt 1-2-3 RMS-A BOTAŞ Yedek Hattına Bağlantı Projesi’dir. Bu proje ile heyelan, sel vb. sebeplerle olası hasar durumlarına karşı alternatif bağlantı ile arz güvenliğini sağlamayı hedefledik. İstanbul’un gaz arzı açısından çok önemli olan bu kritik projeyi de Kasım 2023 itibarıyla tamamlamayı öngörüyoruz.”
14 PATENT VE 32 ULUSLARARASI AKADEMİK MAKALE
Dr. Mithat Bülent Özmen, yaklaşık 2 yıl önce doğal gaz dağıtım şirketleri arasında “lisanslı ilk ve tek” AR-GE Merkezi’ni kurduklarını belirterek, şunları ifade etti: “Ar-Ge Merkezimiz, ülkemize ve sektörümüze değer katacak akıllı şehircilik; enerji verimliliği; karbonsuzlaştırma; çevre koruma; iklim değişikliği; şebeke güvenliği ve yerli ürün geliştirme gibi konularda çok önemli çalışmalar yürütüyor.
Bugüne kadar Türk Patent ve Marka Kurumu’na 23 fikri mülkiyet hakkı başvurusunda bulunduk. Bunlardan 14’ünün tescil işlemleri tamamlandı. Ayrıca ulusal ve uluslararası alanda 32 akademik yayın da Ar-Ge Merkezimizin çalışmaları paralelinde üretildi.”
ÖNCELİK DEPREM
Dr. Özmen, Ar-Ge Merkezi’nde halen sürdürülen projelerin çoğunun odağında doğal gaz arz güvenliği olduğunu belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hepimizin malumu, olası bir Marmara depremi gerçeği var. Yönetime geldiğimizde ilk yaptığımız işlerin başında ‘Deprem Erken Uyarı Sistemi’ de dediğimiz; ‘İGDAŞ Deprem Risk Azaltım Sistemi’ni güncellemek oldu. Bu projeyle, İGDAŞ’ın mevcut doğal gaz dağıtım sistemindeki 832 bölge regülatör istasyonunun eksik kalan kısımlarını tamamlamak suretiyle, tüm bölge regülatörlerine kuvvetli yer hareketi ivme ölçer cihazları monte ettik. Yine mevcut cihazların teknolojik versiyonlarını da yenileyerek, daha yüksek hassasiyetle ölçüm yapabilen bir yapıya kavuşmalarını sağladık.
Ar-Ge Merkezimizin Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi iş birliği ile başlattığı önemli projelerden bir diğeri de “Fiber Optik Tabanlı Deprem Erken Uyarı Sistemi Geliştirilmesi Projesi” (FOTDES)’dir.
Projede, Marmara Denizi tabanında bulunan ve Adalar açıklarından geçen Ambarlı-Pendik arasındaki mevcut fiber optik kabloların erken uyarı sensörü olarak kullanılması hedefleniyor. Bu çalışma ile olası bir Marmara depreminin, gerçekleşme yerine bağlı olarak 3 saniye ile 30 saniye arasında bir erken uyarı süresi elde etmeyi hedefliyoruz. Bu sistemin de yapay zekâ ve akıllı öğrenme süreciyle birlikte, 2024 sonuna kadar tamamlanmasını öngörüyoruz.”
BORU İÇİ DENETLEME ROBOTU
Bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip ederek yürüttükleri çok önemli bir başka projenin de “Robot Göz” de denilen “Boru İçi Denetleme Robotu” projesi olduğunu kaydeden Dr. Özmen, projeye ilişkin dikkat çeken şu açıklamalarda bulundu: “Bu proje, İstanbul depremi öncesinde ve sonrasında oluşabilecek risklerin analiz edilmesini sağlamak üzere, TÜBİTAK-RUTE iş birliği ile geliştiriliyor. Amacımız, çelik dağıtım hatlarında kesintisiz olarak yürütülecek robotik izleme sonucunda, doğal gaz hatlarının çok hızlı bir şekilde taranarak; hasarlı hatların tespiti ve bu hatlara erken müdahale olanağı sağlamak. 5 faz olarak tasarlanan projenin, halihazırda dördüncü fazına gelmiş durumdayız. 2024 sonunda bu projeyi de tamamlamayı planlıyoruz.
Kahramanmaraş depremi, hepimizin hayatını derinden etkiledi. İGDAŞ olarak, biliyorsunuz depremin hemen sonrası, Hatay’a ‘İGDAŞ Arama Kurtarma Ekibimizi gönderdik. Ekiplerimiz birçok vatandaşımızı, enkazdan sağ olarak kurtarmayı başardı. Ama deprem bölgesinde çalışmalarımız bununla sınırlı değildi.
İGDAŞ hasar tespit ve bakım onarım ekiplerimiz, 20 gün boyunca, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Adıyaman şehirlerinin doğal gaz dağıtım ve iletim hatlarındaki hasar tespit çalışmalarını sürdürdü. Gece gündüz bölgeyi baştan başa dolaşarak hasarlı hatların onarılmasına ve yeniden gaz verilmesine nezaret etti ve bizler için de çok önemli ve öğretici deneyimlerle döndü. Sertifikalı firmalarımızla Eylül ayı başından bu yana, bu deneyimlerimizi de paylaştığımız ‘İGDAŞ Afet Acil Durum Yönetimi 2023 Bilgilendirme Toplantıları’ gerçekleştiriyoruz. Bu vesileyle bu toplantılara değerli katılımlarınızın İstanbul için çok önemli bir vazife olduğunu bir kez daha vurgulamak istiyorum.”
OPERATÖRLERE BAĞLI KALINMAYACAK
Dr. Özmen, afetlere karşı aldıkları bir başka önlemi de şöyle açıkladı:“Acil müdahale operasyonlarında biliyorsunuz iletişim kesintisi en büyük problemlerin başında gelir. : O vakit geleneksel teknolojiler hala işe yarayan en güvenli yollardan biridir. Tabii bunların da yeni teknolojilerle desteklenmeleri gerekir. Biz de İGDAŞ’ta analog telsiz sistemleri yerine, yeni teknolojilere uygun olarak dijital telsiz sistemlerine geçtik. Tüm telsiz haberleşme altyapısı ve telsiz cihazlarını, dijital sisteme uygun; aynı zamanda analog olarak da çalışabilen donanımlarla yeniledik. Böylece kapsama alanı çok daha geniş, iletişim kalitesi bir öncekinin çok üzerinde ve sürdürülebilirlik bakımından oldukça verimli bir altyapı oluşturduk. Olası bir afet anında internet erişiminin sağlanamadığı durumlarda, şebeke verilerine ulaşmak için de “Offline Mobil CBS” uygulamasını hayata geçirdik.”
DOĞAL GAZ OLMAYAN YER KALMAYACAK
İGDAŞ’ın altyapı yatırımlarına da değinen Dr. Özmen, sözlerini şöyle sürdürdü: “Tuzla’dan Çatalca’ya kadar, imar ve kadastral sebeplerle doğal gaz götüremediğimiz birçok mahalle ve sokak vardı. Bu süreçte birçok mahallemizde imar ve kadastral sorunları ilçe belediyelerimizle birlikte çözdük ve yıllarca doğal gaz beklenen sokaklara bu hizmeti ulaştırdık. Burada özellikle iki ilçemizde yoğunluk arz eden durumlar söz konusuydu. Sultangazi İlçesi’nin Zübeydehanım, Cebeci, Habipler mahallelerinin doğal gaz ulaşmayan onlarca sokağı, 18 yıl sonra doğal gaza kavuştu. Yine İstanbul’un en uç noktası olan Çatalca’nın Örcünlü, Yalıköy Kızılcaali mahalleri ile son olarak Yaylacık Mahallesi’nin yaklaşık 20 yıllık doğal gaz özlemi sona erdi. 2023 yılsonuna kadar da Çatalca’nın Gümüşpınar ve Karamandere mahalleleri ile Eyüp Sultan ilçesinin Ağaçlı Mahallesi’ne doğal gaz verme çalışmalarımız tamamlanmış olacak. Hedefimiz İstanbul’da doğal gazsız sokak bırakmamak.”
İSTİHDAM PROJESİ
İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen, doğal gaz sektörüne yönelik olarak İGDAŞ Ünalan Uygulamalı Eğitim Sahası’nı kurduklarını ifade ederek, İGDAŞ’ın lise öğrencilerine yönelik başlattığı Altın Bilezik Eğitim ve İstihdam Programı hakkında şu bilgileri paylaştı: “Bu programı, İstanbul’da “Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme” alanında eğitim veren 6 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile yapılan 5 yıllık resmi protokoller üzerine hayata geçirdik. Öğrencilerimiz, İGDAŞ eğitmenleri tarafından verilen teorik ve uygulamalı eğitimleri aldıktan sonra, yine İGDAŞ’ta staj olanağı buluyor. Staj sonunda ise öğrenciler arasında başarılı olanlar, doğrudan İGDAŞ’ta istihdam edilecek.”