E.Öğ.Grv. A.Hadi AKMUGAN
Yeminli Mali Müşavir Ve Bağımsız Denetçi
Mail:hakmugan@hotmail.com
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kur korumalı TL vadeli mevduat ve katılma hesaplarından Türkiye'de yerleşik gerçek kişilerin faydalanabileceğini, uygulamadan birden fazla kez yararlanılmasının mümkün olacağını ve alt/üst limitin olmayacağını duyurdu.
Bakanlıktan kur korumalı TL mevduatları ve katılma hesaplarına ilişkin uygulama esasları konusunda açıklama yapıldı.
Buna göre, Türkiye'de yerleşik gerçek kişiler (yurt dışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dahil Türkiye'de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek kişiler) faydalanabilecek, uygulamadan birden fazla kez yararlanılması mümkün olacak ve alt/üst limit bulunmayacak.
Kur korumalı TL vadeli mevduat ve katılma hesapları, bankalar nezdinde bu nitelikte açılacak TL vadeli mevduat ve katılma hesapları şeklinde olacak.
“Açılan bu hesaplarda esas alınacak vade başı/vade sonu kuru olarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın döviz alış kurları kullanılacaktır” Denilerek, her ne kadar adına “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” denilse de özünde ödenecek kur farkı oranı yine Merkez Bankası tarafından belirlenmiş olacak.
Peki Merkez Bankasının belirleyeceği oran mevduat sahiplerini memnun etmezse ne olacak? İtiraz mercii var mıdır? Varsa neresidir? Bu soruların şimdilik cevabı yoktur. Hiç bir zaman da olamaz. Yeniden Büyük bir belirsizlik meydana çıkmış oldu.
Kur Korumalı TL Vadeli Mevduatlara ve Katılma Hesaplarına İlişkin Uygulama Esasları Hakkında Basın Açıklamasının tamamı şöyledir:
“1. Türkiye’de yerleşik gerçek kişiler (Yurt dışında işçi, serbest meslek ve müstakil iş sahibi Türk vatandaşları dâhil Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan gerçek kişiler) faydalanabilecek olup, uygulamadan birden fazla kez yararlanılması mümkün olacak ve alt/üst limit olmayacaktır.
2. “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları” bankalar nezdinde bu nitelikte açılacak TL vadeli mevduat ve katılma hesapları şeklinde olacaktır.
3. “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları” 21.12.2021 tarihinden itibaren açılabilecektir.
4. “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları” 3, 6, 9 ve 12 ay olmak üzere 4 farklı vadede olacaktır.
5. Bankaların, “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Hesabı”na uygulayacağı asgari faiz oranı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olmayacaktır. Bankalarca uygulanacak azami faiz oranı ise asgari faiz oranının en fazla 300 bp üstünde belirlenebilecektir. Azami faiz oranı Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca güncellenebilecek ve güncelleme tarihi ile sonrasında açılacak hesaplar için geçerli olacaktır. Bu maddede belirlenen uygulama esası Katılım Bankaları açısından katılım bankacılığı esasları çerçevesinde uygulanacaktır.
6. Bu hesaplarda esas alınacak vade başı/vade sonu kuru olarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın saat 11’de açıkladığı USD/TRY, EUR/TRY ve GBP/TRY döviz alış kurları kullanılacaktır.
7. Vade sonunda kur farkı desteğinin tamamı hesap sahibine aynı gün ödenecektir. Vade sonunda kur farkından kaynaklı bankalara ödeme yapılması gerekmesi halinde, bankalar tarafından ödenecek tutara ilişkin talepler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na iletilecektir. Hazine tarafından ödenecek kısım Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından bankalara aynı gün aktarılacaktır.
8. Vadeden önce hesabın kapatılması halinde;
a. Hesabın kapatıldığı tarihte saat 11:00’de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca ilan edilen kurun vade başında esas alınan kurdan yüksek olması durumunda Hazine tarafından kur farkına ilişkin ödeme yapılmaz.
b. Hesabın kapatıldığı tarihte saat 11:00’de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca ilan edilen kurun vade başında esas alınan kurdan düşük olması durumunda, hesabın vadeden önce kapatıldığı tarihte saat 11:00’de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kurundan hesap bakiyesi güncellenir. Aradaki fark banka tarafından Hazineye aktarılmak üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ilgili TL hesabına aktarılır.
9. Yukarıdaki uygulama esaslarında değişiklik yapmaya Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.” Denilmektedir.
Bu açıklamalar dikkatlice incelendiğinde Döviz Kurunun bir süre sonra tekrar istikrarsız olarak devam edeceğini iddia etmek için kahin olmaya gerek yoktur. Kısacası yüksek enflasyon ve yüksek döviz kurları için son birkaç yıldan beri olduğu gibi yine dağ fare doğurdu.